Lieve Jim,
Hoe gaat het met je? Laatst stootte een collega-dokter me op een congres aan en keek me bezorgd aan: “Wat is er eigenlijk aan de hand met die Jim van Os?”
Ik moet zeggen dat het kriebelt om je te helpen in deze verwarrende tijden, je mijn bezorgdheid over jou in persoon te bespreken. Na al je ad hominem uithalen in de sociale media, en je laatdunkende opmerkingen over collega-psychiaters voel ik de behoefte om een beetje voor je te zorgen, je te beschermen. Maar dat zou een beetje potsierlijk zijn, want heeft een bijna pensioengerechtigde nog wel zorgzaamheid nodig? Zou die dit soort van goedbedoelde adviezen wel willen aannemen van een – in zijn ogen – snotaap? En dat zou waarschijnlijk ook helemaal niet werken. Je zou dit briefje dan fier en gedecideerd tot een prop omvormen om hem vervolgens, sardonisch lachend, rechtstreeks in de prullenbak werpen.
Dus beter gebruik ik mijn verbeelding. Doe je ogen maar even dicht. Ik stel voor dat we samen een kopje koffie drinken, met een lekkere warme appelbol die ze alleen hebben in het UMC Utrecht. 1 appelbol, 2 vorkjes. Daarna zou ik je voorzichtig willen uitnodigen om met mij, eloquent en respectvol in discussie te gaan; samen te zoeken naar alle nuance en schoonheid in de psychiatrie (en ik beloof je, dat is best veel). Daarna zoeken we consensus en concluderen we dat jij als leider een voorbeeld voor velen kan zijn door op een empathische manier het debat aan te gaan. Had ik al gezegd dat dat het beste is als we dat samen doen? Jij, ik, met alle andere collegae? En dat we dan andere meningen gewoon accepteren. Soms daar streng en liefdevol tegenin gaan mag natuurlijk, maar wel accepteren dat er andersdenkenden zijn, hoe vervelend we die meningen soms ook vinden.
Daarna zou ik je dan willen geruststellen, een arm om je heen slaan en je liefdevol vragen om je niet tegen alles te verzetten wat je niet aanstaat, en je wat vaker positief uit te spreken, bijvoorbeeld door beroepsgenoten iets minder vaak kleinerend en badinerend weg te zetten. En als we dan oogcontact hebben dan zou ik je, wederom liefdevol vragen om alle wetenschappelijke onderzoeken die je niet bevallen minder vaak publiekelijk te ridiculiseren op (sociale) media.
En vooruit, als we dan samen een kopje koffie hebben gedronken en elkaar diep in de ogen hebben gekeken, dan zou ik je vragen, vol mededogen en begrip, om misschien iets minder vaak naar het OM te stappen en dat breed uit te meten in de media? Gewoon ook omdat het wat onhandig is om dit soort thema’s publiekelijk te polariseren. Daarvoor zijn ze te complex, toch?
Daarna lopen we naar je kamer, misschien hand in hand als dat kan, dan weer huppelend als niemand kijkt, en als je durft. Kijk ons nou, flanerend door de brede lange gangen van het UMC Utrecht. Op je kamer aangekomen slaan we je laptop open, loggen we in op LinkedIn (Wist je trouwens dat we allebei hetzelfde raadselachtige wachtwoord hebben? (HetIsRegenboogkleurigEnHetBestaat?Schizofrenie123) en dan gaan we al die collega’s die jij in de loop der jaren hebt geblokkeerd omdat ze je tegenspraken, weer deblokkeren. Het is zo waardevol om als leider af en toe tegengesproken te worden, toch? Anders gaan ze je, zeker in het anti wittemannen-tijdperk betichten van autoritaire trekjes.
En vooruit, we schrijven samen een mooie post over nuance, plaatsen een zoetsappig fotootje van ons samen en roepen op om psychiaters die té sociaal mediageil zijn – en dat zijn er best wel wat – even naar wat minder erkenning te verlangen en wat te onthaasten in deze hypernerveuze GGZ.
En ik zweer het, dit heb ik niet bedacht, maar je stuurt dan uit jezelf 4 berichtjes naar enkele BPers (Bekende Psychiaters) met excuses. Je wilt niet meer tegen zijn, je wilt mee, samen en voor tegelijk zijn. Niet: Wie is er tegen, Jim? Maar: Wie is er vóór, Jim?
Je vertelt me, nu je oud en wijs bent geworden, hoe waardevol bokstherapie voor je is geweest. Bokstherapie is volgens jou het panacee voor psychiaters. Juist door boksen heb je geleerd hoe belangrijk een veilig klimaat is als je een leider bent, vooral omdat je dan tegengesproken mag worden. Dat mensen durf hebben om tegen een leider in te gaan. Dat is volgens jou belangrijk. Ik probeer daar nog tegenin te gaan, want een leider moet ook koers houden. Maar je onderbreekt me en bijna boos wijs je me de les. Nee, een leider kan alleen maar leiden als er tegenkracht is, dan pas heb je samen een koers. Je staat op en we nemen afscheid met een warme hug. Je moet door want Menno staat op je te wachten. Jullie gaan samen op escaperoomretraite.
Waarom ik dit anoniem schrijf? Omdat de wereld niet hoeft te weten van ons liefdevolle gesprek. Omdat het voor jou misschien niet fijn is dat mensen die andere, mooie kant leren kennen. Én omdat ik misschien bang ben om op jouw zwarte lijst te belanden en je volgende prooi te worden met wie je op retraite wil.
Hopelijk schuift iemand dit briefje onder je neus en vraagt: Ben je ook voor, Jim?
Met een lichte, liefdevolle zucht,
Een bekommerende collega